به گزارش آماج، سوختگی سالانه جان هزاران ایرانی را تهدید میکند؛ آسیبی پرهزینه و اغلب قابل پیشگیری که بیش از همه کودکان، جوانان و اقشار کمدرآمد را درگیر میکند. یک لحظه غفلت، یک بخاری غیراستاندارد یا حوادث ساده میتواند زندگی خانوادهای را زیر آتش ببرد و تأثیرات جسمی و روانی آن تا سالها باقی بماند.
آمار نگرانکننده سوختگی در کشور
سالانه حدود ۳۰۰ هزار نفر در ایران دچار سوختگی میشوند که نزدیک به ۳۰ هزار نفر نیازمند بستری در مراکز درمانی هستند. با این حال، کارشناسان معتقدند آمار واقعی بالاتر است، چرا که بسیاری از افراد، بهویژه در مناطق محروم، به درمانهای سنتی و غیر استاندارد روی میآورند و در آمار رسمی ثبت نمیشوند.
کمبود تختهای استاندارد
علیرضا جلالی، مدیرعامل انجمن حمایت از بیماران سوختگی ققنوس، با اشاره به وضعیت مراکز درمانی گفت: «در حال حاضر حدود ۳۵ مرکز مستقل سوختگی با نزدیک به ۱۴۰۰ تخت فعال هستند، در حالی که نیاز واقعی کشور دستکم ۲۴۰۰ تخت استاندارد است.» کمبود تخت استاندارد کیفیت درمان و ایمنی بیماران را با چالش جدی مواجه کرده است.
سوختگی و اقشار کمدرآمد
جلالی تأکید کرد: «۹۵ درصد بیماران سوخته از اقشار کمدرآمد هستند.» استفاده از وسایل گرمایشی و پختوپز غیراستاندارد، زندگی در منازل کوچک و کمبود آموزشهای ایمنی، از عوامل اصلی بروز سوختگی در این گروهها است. بسیاری از قربانیان نیز کودکان و نوجوانان هستند.
زمستان؛ فصل اوج حوادث
مصطفی دهمردهای، رئیس بیمارستان سوانح و سوختگی شهید مطهری، با بیان اینکه بیشترین حوادث سوختگی در فصل زمستان رخ میدهد، گفت: «استفاده از بخاریها و وسایل گرمایشی غیراستاندارد، آشپزی در فضاهای کوچک و حوادث شغلی از دلایل اصلی افزایش این آسیب در ماههای سرد سال است.» وی افزود مشکل اصلی کمبود تختهای استاندارد است نه صرفاً تعداد تختها.
هزینههای سنگین درمان
دهمردهای افزود: «درمان سوختگی به دلیل نیاز به پانسمانهای خاص، تجهیزات ویژه و جراحیهای متعدد بسیار پرهزینه است.» در مراکز دولتی بخش عمده هزینهها تحت پوشش بیمه قرار دارد، اما در بخش خصوصی، درمان سوختگی برای بسیاری از خانوادهها غیرقابل تأمین است.
سوختگی فراتر از آسیب جسمی
مهدی موسویزاده، فوق تخصص جراحی پلاستیک و سوختگی، گفت: «درمان سوختگی مسیری طولانی و چندمرحلهای است که از مراقبتهای اولیه آغاز میشود و تا جراحیهای ترمیمی، پیوند پوست، توانبخشی جسمی، حمایت روانی و بازگشت بیمار به جامعه ادامه دارد.» حتی با بهترین درمانها، بسیاری از بیماران به شرایط طبیعی قبل از حادثه بازنمیگردند.
۹۰ درصد سوختگیها قابل پیشگیری است
با آموزش عمومی، استانداردسازی وسایل گرمایشی و گازسوز، رعایت اصول ایمنی در خانه، مدرسه و محیط کار و افزایش آگاهی، میتوان نقش تعیینکنندهای در کاهش این آسیب داشت.
هفته ملی پیشگیری از سوختگی؛ فرصتی برای تغییر
سوختگی در ایران تنها یک حادثه پزشکی نیست، بلکه بحرانی چندبعدی با پیامدهای جسمی، روانی، اجتماعی و اقتصادی است. آموزش، استانداردسازی، توسعه مراکز تخصصی، افزایش تختهای استاندارد و تداوم پوشش بیمهای از الزامات حمایت مؤثر از بیماران سوختگی است.
آگاهی، پیشگیری و ارتقای ایمنی میتواند جان هزاران ایرانی را هر ساله نجات دهد و از آسیبهای پرهزینه و ماندگار سوختگی جلوگیری کند.
