به نقل از آماج، نوشیدن بیش از حد آب میتواند منجر به مسمومیت با آب شود؛ هرچند این اتفاق نادر است. هیدراته بودن بدن اهمیت بالایی دارد، اما زیادهروی در مصرف آب میتواند تعادل الکترولیتهای بدن را بر هم زده و سلامت فرد را به خطر اندازد.
علت و مکانیسم مسمومیت با آب
بدن برای حفظ عملکرد مناسب قلب، مغز و عضلات به آب و الکترولیتهایی مانند سدیم و پتاسیم نیاز دارد. نوشیدن بیش از حد آب باعث میشود آب اضافی وارد سلولها شده و آنها متورم شوند. تورم سلولهای مغزی میتواند فشار داخل جمجمه را افزایش دهد و علائمی مانند گیجی، سردرد و خوابآلودگی ایجاد کند. حالت تهوع، استفراغ و گرفتگی عضلات نیز ممکن است رخ دهد.
عوامل بروز مسمومیت با آب
- نوشیدن سریع آب پس از تمرینات طولانی بدون جایگزینی الکترولیتها
- پلیدیپسی روانی یا هوس شدید نوشیدن آب
- مصرف برخی داروها
- بیماری یا نارسایی کلیوی
- شرایطی که سطح هورمون ضد ادراری (ADH) بالا است
- شرکت در مسابقات نوشیدن آب
چگونه از مسمومیت با آب جلوگیری کنیم؟
بهتر است هنگام تشنگی آب نوشید و به نشانههای بدن گوش داد. میزان مایعات روزانه به سن، جنسیت، فعالیت بدنی و سلامت کلی فرد بستگی دارد، اما به طور معمول حدود ۱۱.۵ فنجان برای زنان و ۱۵.۵ فنجان برای مردان توصیه میشود. مرکز کنترل و پیشگیری از بیماریها (CDC) توصیه میکند که بیش از ۴۸ اونس (حدود ۶ فنجان) مایعات در ساعت مصرف نشود.
نشانههای هشداردهنده مسمومیت با آب
کمبود سدیم خون یا هیپوناترمی میتواند به تشنج، کما و حتی مرگ منجر شود. علائم اولیه شامل سردرد، گیجی، خوابآلودگی، حالت تهوع، استفراغ و اسپاسم عضلات است. در صورت مشاهده این علائم باید فوراً به پزشک مراجعه کرد.
راهکار ساده برای بررسی هیدراتاسیون
یک روش آسان برای بررسی وضعیت هیدراتاسیون بدن، مشاهده رنگ ادرار است. رنگ زرد کمرنگ نشاندهنده هیدراته بودن مناسب است. هرچه رنگ تیرهتر باشد، بدن کمتر هیدراته است. ورزشکاران باید از نوشیدنیهای حاوی الکترولیت قبل و بعد از فعالیتهای شدید استفاده کنند تا الکترولیتهای از دست رفته جبران شود.
برای کسب اطلاعات بیشتر و راهنماییهای سلامت مرتبط با مصرف آب، به سامانه رسمی آماج مراجعه کنید.
