به نقل از آماج پس از قطع دو روزه اینترنت در افغانستان، مقامات طالبان دوباره اینترنت را وصل کردند، اما همزمان با اعمال محدودیت‌های شدید بر دسترسی به شبکه‌های اجتماعی و سایت‌های مختلف، فضای مجازی این کشور را تحت کنترل بیشتری قرار دادند. این اقدام شامل فیلترینگ همزمان اینستاگرام، فیس‌بوک، تیک‌تاک، پورن‌هاب، اسنپ‌چت و چند برنامه پرکاربرد دیگر می‌شود.
بازگشت اینترنت و فیلترینگ گسترده
قطع کامل اینترنت در افغانستان در تاریخ ۲۸ سپتامبر ۲۰۲۵، نگرانی‌های زیادی را در سطح ملی و بین‌المللی به وجود آورد. پس از دو روز قطع اینترنت، روز چهارشنبه، ۱ اکتبر ۲۰۲۵، دسترسی مجدد برقرار شد. با این حال، وزارت مخابرات و فناوری اطلاعات طالبان اعلام کرد که فیلترینگ گسترده‌ای برای کنترل محتوای آنلاین اعمال کرده است
دلایل فیلترینگ
مقامات طالبان دلیل این محدودیت‌ها را «حفظ ارزش‌های اسلامی» و «جلوگیری از فعالیت‌های غیراخلاقی» اعلام کردند. کارشناسان فناوری اطلاعات و حقوق بشر این اقدام را محدودیت آزادی بیان و نقض حقوق کاربران اینترنت در افغانستان دانسته‌اند .
شبکه‌های اجتماعی محدود شده
- اینستاگرام
- فیس‌بوک
- تیک‌تاک
- اسنپ‌چت
- پورن‌هاب
گزارش‌های کاربران داخلی حاکی از آن است که برای دسترسی به این شبکه‌ها، نیاز به استفاده از فیلترشکن یا VPN وجود دارد. این محدودیت‌ها بر زندگی روزمره، ارتباطات آنلاین، کسب‌وکارها و آموزش دیجیتال تأثیرات قابل‌توجهی داشته است .
تأثیرات اقتصادی و اجتماعی
این فیلترینگ گسترده باعث اختلال در فعالیت‌های کسب‌وکارهای آنلاین و ارتباطات اجتماعی در افغانستان شده است. بسیاری از فروشگاه‌ها، برندها، و رسانه‌ها که از طریق شبکه‌های اجتماعی با مشتریان خود ارتباط برقرار می‌کردند، با کاهش فروش و تعامل مواجه شده‌اند. همچنین دانش‌آموزان و دانشجویان که از این پلتفرم‌ها برای یادگیری و تحقیقات استفاده می‌کردند، تحت تأثیر این محدودیت‌ها قرار گرفته‌اند.
واکنش‌های بین‌المللی
سازمان‌های بین‌المللی از جمله عفو بین‌الملل و دیده‌بان حقوق بشر با انتقاد از این فیلترینگ، آن را نقض آزادی بیان و حقوق دیجیتال مردم دانسته و خواستار بازگشت کامل دسترسی به اینترنت و شبکه‌های اجتماعی در افغانستان شدند.
پیامدهای بلندمدت
کارشناسان هشدار داده‌اند که فیلترینگ گسترده و کنترل محتوای اینترنت می‌تواند تأثیرات بلندمدتی بر توسعه دیجیتال، آزادی بیان و اقتصاد آنلاین افغانستان داشته باشد. آن‌ها تأکید کرده‌اند که این محدودیت‌ها علاوه بر آسیب به شهروندان، بر تصویر افغانستان در جامعه بین‌الملل نیز تأثیر منفی خواهد گذاشت .
نتیجه‌گیری
با وجود بازگشت اینترنت، فیلترینگ گسترده و همزمان در افغانستان نشان‌دهنده تداوم سیاست‌های محدودکننده طالبان در فضای مجازی است. این اقدام، علاوه بر محدود کردن آزادی‌های دیجیتال، تأثیرات مهمی بر زندگی اجتماعی، اقتصادی و فرهنگی مردم افغانستان خواهد داشت .
برای اطلاع بیشتر و دریافت آخرین اخبار به آماج مراجعه کنید.
