به گزارش آماج، بهنظر میرسد ورود بدون مطالعه اسباببازیهای مبتنی بر فناوریهای نوین، از جمله هوش مصنوعی، میتواند توانمندیهای شناختی، عاطفی و اجتماعی کودکان را در بلندمدت تضعیف و موجب وابستگی آنها شود.
هشدار درباره اسباببازیهای هوش مصنوعی
بهنام زنگی، پژوهشگر و آموزشگر صنایع فرهنگی، در گفتگو با خبرنگار آماج گفت: تحول فناوری اجتنابناپذیر است و محصولات جدید روزانه وارد بازار میشوند، اما این فناوریها میتوانند جنبههای فرهنگی و تربیتی بازیها را تحتالشعاع قرار دهند. او تاکید کرد که برای مواجهه هوشمندانه با این محصولات، نباید منتظر بمانیم تا آثار سوء آنها آشکار شود.
تأثیرات بلندمدت بر توانمندیهای ذهنی و اجتماعی
زنگی افزود: هر فناوری یا اسباببازی جدید اگر توانمندیهای فرد را تقویت کند، مفید است. اما اگر جایگزینی برای توانمندیهای ذهنی یا فیزیکی کودک باشد، به مرور تواناییهای فردی را تضعیف و وابسته خواهد کرد. مثال ساده آن وابستگی به ماشینحساب است که توانایی محاسبات ذهنی را کاهش میدهد. اسباببازیهای هوش مصنوعی نیز از این قاعده مستثنی نیستند.
او همچنین درباره بازیهای فردی و دیجیتال هشدار داد: «بازیهایی که تعامل واقعی با انسانهای دیگر را محدود کنند، مهارتهای اجتماعی و عاطفی کودک را تحتتأثیر قرار میدهند. کودک باید ارتباط با خانواده و همسالان را تمرین کند، چیزی که ماشین یا ابزار دیجیتال قادر به ارائه کیفیت واقعی آن نیست.»
لزوم تحقیقات علمی و بینرشتهای
این پژوهشگر بر ضرورت تحقیقات علمی و بینرشتهای تاکید کرد و گفت: کارشناسان علوم شناختی باید تأثیر اسباببازیهای چندرسانهای و دیجیتال بر توانمندیهای ذهنی کودک را بررسی کنند و متخصصان علوم تربیتی و فرهنگ نیز باید تأثیر آنها بر پرورش و تعامل اجتماعی کودک را ارزیابی کنند.
توصیه برای مدیریت فناوریهای نوین در بازی
زنگی در پایان یادآور شد: «هر بازی یا اسباببازی جدید باید به روش علمی و با مشارکت متخصصان بررسی شود. اصلاحات جزئی میتواند محصولات منفی را به ابزارهای سازنده تبدیل کند. با توجه به دسترسی همیشگی جامعه به فناوریهای نوین، مدیریت علمی و نظارتشده برای کاهش آثار مخرب این فناوریها ضروری است.»
