به گزارش آماج، هوش مصنوعی (AI) این روزها در همهجا حضور دارد و از نوشتن ایمیل و تحلیل داده تا کمک در تصمیمگیریهای پیچیده، ابزارهای متعددی در اختیار کارکنان قرار میدهد. با این حال، پژوهشی تازه نشان میدهد که استفاده نادرست از این فناوری میتواند مهارتهای واقعی کارکنان را کاهش دهد، حتی اگر آنها خود را حرفهایتر ببینند.
توهم تخصص چیست؟
تحقیق منتشرشده توسط Work AI Institute با همکاری پژوهشگرانی از دانشگاههای نوتردام و هاروارد نشان میدهد که هوش مصنوعی میتواند «توهم تخصص» ایجاد کند؛ وضعیتی که در آن افراد نسبت به تواناییهای واقعی خود اعتماد بیشتری دارند، اما بخش زیادی از مهارتهای بنیادینشان را فراموش یا کنار میگذارند.
ربکا هایندز، یکی از نویسندگان این گزارش، میگوید: «بسیاری از کارمندان به دلیل استفاده از ابزارهای هوش مصنوعی احساس میکنند در کارشان تبحر بیشتری پیدا کردهاند. اما این احساس میتواند گمراهکننده باشد چون بخش مهمی از فرآیند تفکر انتقادی، حلمسأله و یادگیری عمقی که در کار واقعی ضروری است، توسط هوش مصنوعی انجام میشود، نه خود فرد.»
سود و بدهی شناختی هوش مصنوعی
این پژوهش دو نتیجه متضاد را برای استفاده از هوش مصنوعی مشخص کرده است:
- سود شناختی (Cognitive Dividend): زمانی که هوش مصنوعی تواناییهای موجود فرد را تقویت کند.
- بدهی شناختی (Cognitive Debt): زمانی که اتکا به AI جایگزین یادگیری مهارتهای بنیادین شود و در بلندمدت باعث افت توانایی واقعی شود.
به عنوان مثال، یک کارشناس تازهکار که برای نوشتن گزارشها کاملاً به هوش مصنوعی تکیه کند، ممکن است در ظاهر سریعتر و بهتر عمل کند، اما فرآیندهای مهم یادگیری و تحلیل مستقل اطلاعات را از دست میدهد و به مرور در مهارتهای اصلی ضعیفتر میشود.
تأثیر بر کارمندان جوان
این مشکل برای کارکنان جوان حادتر است، زیرا آنها هنوز فرصت کسب تجربه و مهارتهای پایه را نیافتهاند و ممکن است بهطور ناخواسته یادگیری واقعی را کنار بگذارند و بیش از حد به هوش مصنوعی اتکا کنند.
راهکارهای مقابله با توهم تخصص
- آموزش دقیق کارکنان برای استفاده مؤثر از ابزارهای هوش مصنوعی
- تمرکز بر کیفیت خروجی به جای تعداد یا سرعت
- استفاده از هوش مصنوعی برای تقویت تفکر تحلیلی، نه جایگزینی آن
در نهایت، هوش مصنوعی میتواند به کارکنان کمک کند کارهایشان را سریعتر و مؤثرتر انجام دهند، اما بدون چارچوب مناسب، خطر ایجاد توهم تخصص و تضعیف مهارتهای بنیادین وجود دارد.
برای دنبال کردن جدیدترین تحقیقات و مقالات مرتبط با هوش مصنوعی و مهارتهای شغلی، به آماج مراجعه کنید.
