به گزارش آماج، قنات تاریخی نبادان در شهرستان ابرکوه استان یزد که قدمت آن به پیش از اسلام می‌رسد، به دلیل برداشت بی‌رویه آب و استفاده نادرست از پمپ‌های برقی، خشک شده است. این قنات نقش حیاتی در تأمین آب سرو ۴۰۰۰ ساله ابرکوه دارد و با خشک شدن آن، بقای این اثر طبیعی و فرهنگی در معرض تهدید جدی قرار گرفته است.
جزئیات خشک شدن قنات نبادان
بر اساس گزارش‌ها، خشک شدن قنات نبادان ناشی از استفاده نادرست از منابع آبی و نصب پمپ‌های برقی روی مادرچاه است. به جای احیای مسیر سنتی قنات و لایروبی آن، برداشت آب مستقیماً با لوله‌کشی به زمین‌های کشاورزی انجام شده است. این اقدام باعث کاهش جریان آب در مسیر اصلی قنات و در نتیجه خشک شدن آن شده است، هرچند مادرچاه هنوز آب دارد.
اهمیت تاریخی و زیست‌محیطی قنات و سرو ابرکوه
قنات نبادان با طول بیش از ۱۱ کیلومتر، آب را از سفره‌های زیرزمینی به سطح زمین هدایت می‌کند و مسیر آن از چهار آسیاب، یک سرداب، یک یخچال و باغ‌های متعدد عبور می‌کند. سرو ابرکوه، یکی از قدیمی‌ترین موجودات زنده جهان، همواره از این آب بهره‌مند بوده و جایگاه مقدسی در فرهنگ مردم منطقه دارد.
واکنش‌ها و اقدامات در دست اجرا
با اعلام خشک شدن قنات، اعتراض‌ها در جامعه محلی بالا گرفته است. معاون میراث فرهنگی استان یزد اعلام کرده که برنامه‌هایی برای احیای مسیر سنتی قنات در دست بررسی است. کارشناسان محیط زیست نیز نسبت به تهدید حیات سرو ابرکوه و پیامدهای فرهنگی ناشی از خشک شدن قنات هشدار داده‌اند.
نتیجه‌گیری و ضرورت اقدام
خشک شدن قنات نبادان نمونه‌ای از بحران مدیریت منابع آبی در مناطق خشک ایران است. ضروری است مسئولان با تدابیر مناسب، از جمله لایروبی و احیای مسیر سنتی قنات‌ها، از نابودی این منابع ارزشمند جلوگیری کنند تا هم میراث فرهنگی حفظ شود و هم حیات موجودات طبیعی مانند سرو ابرکوه تضمین گردد.
برای آگاهی از آخرین اخبار میراث فرهنگی و محیط زیست، به سایت آماج مراجعه کنید.
