دانشمندان میگویند بررسی ژنتیکی سگهای ولگرد در اطراف محل انفجار نیروگاه هستهای چرنوبیل اوکراین میتواند درسهایی برای چگونگی زندگی آینده انسانها و حیوانات در شرایط وخیم محیط زیستی و در فضا دربرداشته باشد.
به گزارش آماج از «فاکس نیوز»، بیش از ۳۵ سال پس از بدترین حادثه هستهای جهان، سگهای چرنوبیل در میان ساختمانهای ویران و رهاشده در اطراف نیروگاه تعطیل شده پرسه میزنند و هنوز به نوعی قادرند که غذا پیدا کنند و بقای خود را تضمین کنند.
دانشمندان امیدوارند که مطالعه این سگها بتواند به انسانها روشهای تازهای برای زندگی در بدترین شرایط محیط زیستی ارائه دهد.
آنان اولین مورد یک مطالعه ژنتیکی را در نشریه «پیشرفتهای علم» منتشر کردند و تمرکز خود را بر ۳۰۲ سگ ولگرد قرار دادند که در یک محل موسوم به «منطقه ممنوعه» در اطراف سایت فاجعه هستهای پرسه میزنند.
این محققان جمعیت هایی از سگ ها را شناسایی کردند که سطح متفاوت تماس آنها با تشعشعات ممکن است آنها را از لحاظ ژنتیکی با یکدیگر و با دیگر سگ ها در سراسر جهان متفاوت کرده باشد.
«الاین اوستراندر» ژنتیک شناس از موسسه ملی تحقیقات ژنوم انسان و یکی از مولفان اصلی این تحقیق میگوید: ما این فرصت طلایی را داریم که به این پرسش حیاتی پاسخ دهیم که چگونه میتوان در یک محیط زیست با شرایط بسیار وخیم مانند چرنوبیل برای ۱۵ نسل بقا پیدا کرد.
«تیم ماسیو» از دیگر محققان این پروژه و استاد علوم بیولوژیک در دانشگاه کارولینای جنوبی گفت: این سگ ها ابزار بسیار مهمی برای بررسی تاثیر این نوع محیط روی پستانداران بطور کلی فراهم میکنند.
محیط زیست چرنوبیل بطور خاصی بیرحمانه است. روز ۲۶ آوریل ۱۹۸۶ یک انفجار و آتش سوزی در نیروگاه اوکراین موجب انتشار مواد رادیواکتیو در اتمسفر شد. ۳۰ کارگر فورا کشته شدند در حالی که شمار تلفات ناشی از مسمومیت تشعشعات در بلندمدت حدود هزاران نفر برآورد شده است.
محققان میگویند بسیاری از این سگ هایی که در حال مطالعه روی آنها هستند، از بازماندگان (تولههای) حیوانات خانگی هستند که ساکنان این منطقه مجبور شدند آنها را رها کنند و بروند.
«ماسیو» از اواخر دهه ۱۹۹۰ میلادی در منطقه چرنوبیل مشغول به کار بوده است و از حدود سال ۲۰۱۷ شروع به گرفتن خون از سگ ها و آزمایش آنها کرد. بعضی از این سگ ها در داخل نیروگاه زندگی میکنند که یک شرایط و حال و هوای کابوس مانندی دارد. بقیه نیز در فاصله حدود ۹ مایلی یا ۲۸ مایلی در اطراف آن زندگی میکنند.
به گفته اوستراندر، آنها در ابتدا بر این گمان بودند که سگ ها ممکن است تا حد زیادی جفتگیری کرده و ویژگیهای جسمی آنها یکسان شده باشد؛ با این حال، از طریق «دی ان ای» میتوانند به سرعت سگ های زندگی کننده در مناطق با تشعشعات بالا، پایین و متوسط را شناسایی کنند.
وی افزود: این نقطه عطف مهمی برای ما بود و موضوع شگفتآور این است که ما حتی خانواده آنها را نیز شناسایی میکنیم.
اکنون محققان میتوانند به دنبال یافتن تغییراتی در دی ان ای باشند. اوستراندر گفت: این امر مستلزم جدا کردن تغییرات غیرمنتج دی ان ای از تغییرات هدفمند است.
دانشمندان میگویند که این تحقیقات میتواند کاربردهای گستردهای داشته باشد و بینشهایی درباره این مساله ایجاد کند که حیوانات و انسان ها در آینده چگونه میتوانند در مناطقی از جهان تحت «تهاجم محیط زیستی مداوم» و نیز در شرایط با تشعشعات بالا در فضا زندگی کنند.
فاجعه اتمی چرنوبیل
فاجعه اتمی چرنوبیل حادثهای هستهای بود که در ۲۶ آوریل ۱۹۸۶ (۶ اردیبهشت ۱۳۶۵) در رآکتور هستهای شماره ۴ نیروگاه چرنوبیل، در نزدیکی شهر پریپیات در شمال جمهوری شوروی سوسیالیستی اوکراین رخ داد. این فاجعه یکی از دو بحران هستهای است که بر اساس مقیاسگر رویدادهای بینالمللی هستهای و رادیولوژیک، در گروه شماره ۷ (بالاترین مقیاس) طبقهبندی شدهاست.
این حادثه در جریان یک آزمایش ایمنی در یک رآکتور نوع آربیامکی، که در شوروی رایج است، اتفاق افتاد. محتوای این آزمایش شبیهسازی قطعی برق الکتریکی بود. هدف از این آزمایش کمک به توسعه یک روش ایمنی جهت تداوم گردش آب خنککننده در صورت قطعی برق تا زمانی بود که ژنراتورهای پشتیبان بتوانند برق را تأمین کنند.
فاجعه چرنوبیل، هم از لحاظ هزینه و هم از لحاظ تلفات، بدترین حادثهٔ هستهای در تاریخ محسوب میشود. مبارزه برای محافظت در برابر خطراتی که بلافاصله پس از حادثه به وجود آمد و همچنین اقدامات در جهت پاکسازی محیط زیست، در نهایت بیش از نیم میلیون نفر پاکساز را درگیر کرد و حدود ۶۸ میلیارد دلار هزینه دربرداشت.
باران های رادیواکتیو مشکل دیگر انفجار چرنوبیل بود؛ پس از انفجار ابتدا محیط اطراف تأسیسات به امواج رادیواکتیو آلوده شد و بعد به تدریج ابرهای آلوده به نواحی دورتر سرکشیدند و بارش باران سبب شد که بخشهای وسیعی از اروپا به مواد رادیواکتیو آلوده شود. در اثر انفجار در رآکتور بلوک چهار تأسیسات اتمی چرنوبیل، مواد رادیواکتیو برای ساختن حدود صد بمب اتمی آزاد شدند.
در اثر فاجعه چرنوبیل نزدیک به پنج میلیون نفر آسیب دیدند، حدود پنج هزار مرکز مسکونی در بلاروس، اوکراین و فدراسیون روسیه با ذرات رادیو اکتیو آلوده شدند. از میان آنها، ۲۲۱۸ شهر و روستا با جمعیت حدود ۲٫۴ میلیون نفر در محدوده اوکراین قرار داشتند، فاجعه چرنوبیل جمعیت کشورهای مذکور را تحتالشعاع قرار داد. غیر از اوکراین، جمهوری بلاروس و فدراسیون روسیه، کشورهای فنلاند، سوئد، نروژ، لهستان، انگلیس و برخی کشورهای دیگر نیز اثرات فاجعه را احساس کردند.
