دانشمندان می ترسند پدیده “زامبی” آب های هاوایی را ویران کند: “مردمی که در آنجا زندگی می کردند همیشه متعجب بودند”
نگرانی دانشمندان افزایش یافته است که مواد شیمیایی شسته شده به اقیانوس از دوش های ساحلی می تواند آسیب جدی به یکی از آسیب پذیرترین گونه های دریایی وارد کند.
مرجانهای زامبی
مرجان های زامبی مرجان هایی هستند که به دلیل آسیبهای زیستمحیطی ناشی از عوامل مختلف نظیر گرمای بیش از حد اقیانوسها، آلودگی آب و استفاده از ضدآفتابهای حاوی مواد مضر، به طور قابل توجهی دچار مشکلات و تغییرات ناپسند شدهاند.
مرجانها یک نوع جانور زنده است که دریاچهها و اقیانوسها ساکن هستند و به صورت گروههای بسیار بزرگی به نام ریفهای مرجانی شناخته میشوند. این ریفها از ساختارهای زندهای به نام پولیپها تشکیل شدهاند و به عنوان یک سیستم زیستی حیاتی برای اقیانوسها و اکوسیستمهای مربوطه شناخته میشوند.
در شرایطی که مرجانها با عوامل مختلفی نظیر افزایش دما و اسیدی شدن اقیانوسها (از نتیجهی آبهای کربنی دیاکسید) روبرو میشوند، آسیب جدی به ساختارهای آنها وارد میشود. همچنین، استفاده بیرویه از ضدآفتابهای حاوی مواد شیمیایی ناپذیر به عنوان عاملی که به صورت مستقیم به آسیب مرجانها منجر میشود، شناخته شده است.
بنابراین، اصطلاح “مرجانهای زامبی” برای تاکید بر وضعیت زندگی زیر دریاها و اقیانوسها به دلیل عوامل مختلف زیستمحیطی استفاده میشود. این عبارت نمایانگر اثرات وحشتناک غیرقابل بازگشت و تغییرات ناپسند در ریفهای مرجانی به دنبال تخریب و تغییرات زیستمحیطی است.
چه اتفاقی می افتد؟
گزارشی در Undark توضیح داد که چگونه کریگ داونز، اکوتوکسیکولوژیست و مدیر اجرایی آزمایشگاه محیطی Haereticus در ویرجینیا، در حال تحقیق در مورد چگونگی تأثیر آلودگی ضد آفتاب بر جمعیت مرجان ها بوده است.
در سال 2019، داونز و یک تیم تحقیقاتی از زمین و آب اطراف دوش های ساحلی در سه جزیره هاوایی نمونه برداری کردند.
آنها مقادیر بالایی از اکسی بنزون، آووبنزون، بنزوفنون-2، اکتوکریلن و اکتینوکسات را یافتند که همگی از مواد شیمیایی موجود در ضد آفتاب هستند.
داونز به Undark گفت: «مردمی که در آنجا زندگی میکردند همیشه فکر میکردند که آیا این یک مشکل است یا خیر.
بلای کرم ضد آفتاب بر سر محیط زیست
به گزارش آماج با توجه به پیشرفتهای علمی به نظر میرسد بسیاری از گردشگران از اثرات وحشتناک و فاجعهآمیزی که ضدآفتابها ممکن است بر صخرههای مرجانی در سرتاسر جهان بگذارند، آگاه نیستند. در هنگام آمادهسازی برای سفر ساحلی تابستانی خود و تصمیم به انتخاب مسئولانه نسبت به محیط زیست، باید علاوه بر SPF کرم، نکات بیشتری را در نظر گرفت.
ضررهای ضدآفتاب بر محیط اقیانوسی
استفاده از ضدآفتاب ممکن است به شدت به زندگی زیر آبها و اقیانوسها آسیب بزند. براساس تحقیقات نشریه Archives of Environmental Contamination and Toxicology، ماده اصلی موجود در ضدآفتابها به نام اکسی بنزن، در حال تخریب صخرههای مرجانی است. این تحقیقات نشان میدهد که اثرات آسیبزننده اکسی بنزن بر مرجانها مشابه اثرات آلودگی گازوئیل بر آنها است. دکتر Craig Downs، یکی از نویسندگان این تحقیق، توضیح میدهد: “اکسی بنزن باعث تغییر شکل در پوسته مرجانها میشود و لاروهای آنها را وادار به پوشش خود با این ماده یا به عبارت دیگر، تابوت خود میکند.” او همچنین اظهار میکند که صخرههای مرجانی مرده یا “مرجانهای زامبی” عمدتاً در سواحل کارائیب (که بیشتر گردشگران در آنجا وقت میگذرانند) یافت میشوند و در آبهای کمتر گردشگر، صخرههای مرجانی به طور معمول سالم هستند. او ادامه میدهد: “در یک سواحل، تقریباً هیچ مرجانی دیده نمیشود و بیشتر به یک خشکسال ویران شده شباهت دارد. اما چند ساحل آن طرف تر، در یک مجموعه تفریحی اقامتی بسیار گران که تعداد کمی گردشگر دارد، صخرههای مرجانی و خارپشتهای دریایی بسیار زیاد دیده میشوند. نزدیک به 90 درصد مرجانهای کارائیب از سال 1980 تاکنون ناپدید شدهاند.”
توصیف کوچک از فاجعه بزرگ آثار ضدآفتاب در ایجاد مرجانهای زامبی
آسیبهای جدی به صخرههای مرجانی در چند سال اخیر، به دلیل نابودی بخشهای گسترده از دیوار بزرگ مرجانی Great Barrier Reef در استرالیا، نهادهای محیطزیستی را هشدار داده و این موضوع به عنوان یکی از اولویتهای اخبار اعلام شده است. اکسی بنزن به همراه گرم شدن اقیانوسها به عنوان یکی از علل کاهش مرجانها شناخته شده است؛ زیرا این ماده نه تنها به مرجانهای بالغ، بلکه به لاروها و بچهمرجانها نیز آسیب میزند و آنها را کشتار میکند. بنابراین، مرجانها قادر به تجدید حیات و باززایی نمیشوند.
گزارشها حاکی از این است که هر ساله بین 6000 تا 14000 تن ضدآفتاب در نواحی اطراف مرجانها رها میشود. در سواحل هاوایی و کارائیب، سطح اکسی بنزن در آب 12 برابر بیشتر از مقدار میانگین جهانی می باشد. اما شناگران می توانند با یک تغییر کوچک و سریع در خرید کرم هایشان، این آسیب رسانی به طبیعت را متوقف کنند.
چرا این اینقدر زامبی نگران کننده است؟
داونز بررسی کرده است که چگونه آلودگی های ناشی از انسان، مانند کرم های ضد آفتاب و میکروپلاستیک ها، می تواند به صخره های مرجانی آسیب برساند.
آنچه بیش از همه نگران کننده است، مرجان های به اصطلاح “زامبی” یا مرجان هایی با ظاهر سالم است که از بزرگسالانی تشکیل شده است که تولید مثل نمی کنند.
دانشمندان برای اولین بار این پدیده را در سال 2016 در اطراف دریای کارائیب کشف کردند و سطح جدیدی از نگرانی را برای گونهای که در حال حاضر در میان گرمایش جهانی، توسعه سواحل و سایر اشکال آلودگی دریایی در حال مبارزه است، اضافه میکند.
و اما اینکه چرا زامبی ها نگران کننده هستند چون مرجان ها به دلایل زیادی مهم هستند، زیرا صخره ها اکوسیستم های سالمی را برای تعداد زیادی از گونه های زنده فراهم می کنند. برنامه محیط زیست سازمان ملل متحد می گوید در حالی که صخره های مرجانی تنها 1 درصد از کف اقیانوس ها را اشغال می کنند، اما زیستگاهی برای 25 درصد از جانداران دریایی ایجاد می کنند.
آنها به عنوان دفاع طبیعی در برابر سیل در مناطق ساحلی عمل می کنند و همچنین منبع غذا و دارو هستند. اداره ملی اقیانوسی و جوی می گوید که نیم میلیارد نفر به صخره های مرجانی وابسته هستند.
برای حفاظت از صخره های مرجانی در برابر زامبی ها چه باید کرد؟
در حالی که به طور جداگانه ممکن است به نظر برسد تلاش برای جلوگیری از ورود مواد شیمیایی مضر ضد آفتاب به اقیانوس ها تفاوت چندانی نخواهد داشت، داونز متقاعد شده است که حتی تغییرات کوچک نیز می تواند از نظر کاهش غلظت مفید باشد.
راههای کاهش تأثیر منفی کرمهای ضدآفتاب بر محیط زیست و جلوگیری از ایجاد مرجانهای زامبی:
به خوشحالی، امروزه دسترسی به کرمهای ضدآفتاب دوستدار طبیعت و محیط زیست آسانتر شده است. کرمهای مالیدنی (بدون اسپری) با استفاده از مواد فعال مانند اکسید زینک یا اکسید تیتانیوم که هر دو زیست فروسایش پذیر یا تجزیه پذیر هستند، بهترین گزینههایی هستند که میتوانید برای خود تهیه کنید. با این حال، باید توجه داشت که بسیاری از تولیدکنندگان کرمهای ضدآفتاب در تبلیغات خود به صداقت شناخته نمیشوند؛ برخی از کرمها با برچسب “دوستدار طبیعت” یا “دوستدار مرجانها” در بازار موجودند، اما هنوز هم این کرمها ممکن است حاوی اکسی بنزن باشند.
اگر به دنبال یک کرم ضدآفتاب مسئولانه و بدون اثرات مضر هستید، توصیه میشود از قانونی که پزشکان و متخصصان تغذیه برای خرید محصولات غذایی با برچسب “سالم” پیشنهاد میکنند، پیروی کنید. به این ترتیب، مواد اولیه موجود در برچسب کرمها را مطالعه کنید و اطمینان حاصل کنید که اکسی بنزن در این لیست وجود ندارد.
در برخی از مواقع، حفاظت از محیطهای طبیعی یا سواحل تحت مدیریت مراکز تفریحی ممکن است محدودیتهایی بر روی استفاده از کرمهای ضدآفتاب اعمال کنند؛ این اقدامات معمولاً به جلوگیری از آسیب به محیط زیست هدف دارند. برخی از پارکهای ملی چون پارک ملی Cabo Pulmo در مکزیک این تدابیر را اجرا کرده و از بازدیدکنندگان خود درخواست میکند که از کرمهای ضدآفتاب زیست فروسایش پذیر استفاده کنند.
اخیراً هاوایی نیز به منظور حفاظت از محیط زیست، استفاده از کرمهای حاوی اکسی بنزن را ممنوع اعلام کرده است. بنابراین، توصیه میشود که به سرعت کرم ضدآفتاب خود را تغییر دهید و از کرمهایی استفاده کنید که مطابق با دستورالعملها و قوانین محیط زیست باشند.
اولین کشوری که فروش و استفاده از کرم ضد آفتاب را ممنوع کرد
پالائو، مجمعالجزایری در اقیانوس آرام، به عنوان اولین کشوری که در سال ۲۰۲۰ میلادی فروش و استفاده از کرمهای ضد آفتاب را ممنوع اعلام کرده است، شناخته میشود. این تصمیم به منظور حفاظت از مرجانها و حیات دریایی و جلوگیری از ایجاد مرجان های زامبی اتخاذ شده و ترکیبات مضر از جمله اکسی بنزون را شامل میشود. رئیس جمهور این کشور اعلام کرده که این تصمیم به هدف احترام به محیط زیست و بهبود کیفیت زندگی شهروندان اتخاذ گردیده است.
پالائو، جزیرهای در اقیانوس آرام که به نام “بهشت بکر” هم شناخته میشود، محیطی زیبا و بکر برای غواصان فراهم میکند. این کشور، با تالابهای صخرهای که به عنوان میراث جهانی یونسکو ثبت شدهاند، از تنوع زیستی فراوانی برخوردار است. با جمعیت حدود ۲۰۰ هزار نفر، پالائو از تدابیری جدی برای حفاظت از محیط زیست و حیات دریایی استفاده میکند.
این ممنوعیت که از سال ۲۰۱۸ میلادی مطرح شده بود، شامل هر گونه کرم ضد آفتابی میشود که حاوی یکی از ۱۰ ماده ممنوعه، از جمله اکسیبنزون و اکتینوکسات، باشد. این مواد شیمیایی به عنوان “آلایندههای زیست محیطی” تشخیص داده شده و برای بسیاری از گونههای حیات وحش، به ویژه در مراحل رشد و جوانی، سمی میباشند.و عامل ایجاد مرجان های زامبی هستند.
بنیاد بینالمللی صخرههای مرجانی هشدار داده است که این مواد شیمیایی ممنوعه به عنوان عوامل خطرناک برای صخرههای مرجانی، جمعیت ماهیها و حیات دریایی در نظر گرفته شده و از این پس مردم و گردشگران پالائو باید در انتخاب محافظتی برای پوست خود اقدام کنند.
تلاشهای تولیدکنندگان برای استفاده از مواد سازگار با محیط زیست در کرمهای ضد آفتاب، به همراه کاهش تعداد کرمهای حاوی مواد مضر، نشان از پیشرفت در جهت حفظ محیط زیست دارد. این اقدام نه تنها برای پالائو بلکه در مکانهای دیگری نیز مورد استقبال قرار گرفته و اجرا خواهد شد، از جمله جزایر ویرجین ایالات متحده و جزیره کارائیبی هلندی “بونیر”.