بهرام بیضایی، نمایشنامهنویس، کارگردان و پژوهشگر برجسته سینما و تئاتر ایران، درست در روز تولد ۸۷ سالگی خود در آمریکا درگذشت؛ خبری که واکنش گسترده اهالی فرهنگ و هنر را بهدنبال داشته است.
به گزارش آماج، مژده شمسایی، همسر بهرام بیضایی، با انتشار متنی در صفحه فیسبوک خود خبر درگذشت این هنرمند سرشناس را تأیید کرد. او در بخشی از یادداشت خود نوشت: «زمین زیر پایم سست است وقتی او بر آن راه نمیرود. هوا برایم تنگ است وقتی او در کنارم نفس نمیکشد.»
کارگردانی با آثار ماندگار در سینما و تئاتر
بهرام بیضایی از چهرههای تأثیرگذار فرهنگ معاصر ایران بود که آثار ماندگاری چون «باشو، غریبه کوچک»، «غریبه و مه»، «سگکشی»، «وقتی همه خوابیم»، «مسافران» و «چریکه تارا» را در کارنامه خود داشت. نگاه ویژه او به تاریخ، اسطوره و فرهنگ ایران و زبان فاخر و دقیقش، از شاخصههای اصلی آثارش به شمار میرفت.
فعالیت در آمریکا و دانشگاه استنفورد
این کارگردان و نمایشنامهنویس برجسته در سالهای اخیر در آمریکا زندگی میکرد و در مرکز ایرانشناسی دانشگاه استنفورد به پژوهش، نوشتن و اجرای نمایش مشغول بود؛ نمایشهایی که به گفته خودش، پیشتر امکان اجرای آنها در ایران فراهم نشده بود.
گروه ایرانشناسی دانشگاه استنفورد در بیانیهای اعلام کرد: «او درست در روز تولد هشتاد و هفتسالگیاش درگذشت. بارها گفته بود موطن و مسلک او عالم فرهنگ است. عشقی عظیم به ایران داشت و بهرغم تنگنظریها، لحظهای از پاس داشتن میراث فرهنگی ایران دست نکشید.» در این بیانیه، بهرام بیضایی «فخر ادب و فرهنگ ایران» توصیف شده است.
منتقد محدودیتهای فرهنگی
بهرام بیضایی که از منتقدان جدی سیاستهای فرهنگی جمهوری اسلامی به شمار میرفت، با وجود درخواستهای فراوان برای بازگشت به ایران، ترجیح داد فعالیت هنری خود را در آمریکا ادامه دهد. او از پایهگذاران کانون نویسندگان ایران بود و بسیاری از کارگردانان تئاتر و سینما، او را معلم و الگوی خود میدانند.
افتخارات و میراث فرهنگی
در شهریور امسال، فیلم «باشو، غریبه کوچک» جایزه بهترین فیلم ترمیمشده را در بخش کلاسیک جشنواره فیلم ونیز دریافت کرد؛ فیلمی که حدود چهار دهه پیش ساخته شده بود. بیضایی دهها نمایشنامه، فیلمنامه و اثر پژوهشی از خود بهجا گذاشت که از مهمترین آنها میتوان به «مرگ یزدگرد»، «پهلوان اکبر میمیرد»، «هشتمین سفر سندباد»، «شب هزارویکم» و کتاب پژوهشی «هزارافسان کجاست» اشاره کرد.
درگذشت بهرام بیضایی، فقدانی بزرگ برای سینما، تئاتر و فرهنگ ایران است؛ هنرمندی که نام و آثارش برای همیشه در حافظه فرهنگی این سرزمین ماندگار خواهد ماند.
🕊️ اگر شما هم با آثار بهرام بیضایی خاطره دارید، دیدگاه و یادداشت خود را با مخاطبان آماج به اشتراک بگذارید.
