به گزارش آماج، متخصصان آمریکایی هشدار میدهند که سن ابتلا به سرطان روده بزرگ در سالهای اخیر به شکل قابلتوجهی کاهش یافته و یکی از مهمترین عوامل این موج نگرانکننده، مصرف بالای غذاهای فراوریشده است. بررسیهای جدید نشان میدهد افرادی که بهطور مداوم از تنقلات بستهبندیشده، نودلهای فوری، پیتزای یخزده و غلات صبحانه شیرین استفاده میکنند، تا ۵۰ درصد بیشتر از سایرین در معرض ابتلا به سرطان روده بزرگ قرار میگیرند.
چرا غذاهای فراوریشده خطر سرطان روده بزرگ را افزایش میدهند؟
غذاهای فراوریشده سرشار از افزودنیهایی مانند نگهدارندهها، طعمدهندههای مصنوعی، رنگهای خوراکی، چربیهای صنعتی و قندهای افزوده هستند. این مواد در فرآیند هضم، میتوانند به دیواره روده آسیب بزنند، التهاب مزمن ایجاد کنند و محیط را برای رشد سلولهای سرطانی آماده کنند.
مطالعات علمی نشان دادهاند که مواد زیر بیشترین نقش را در افزایش خطر سرطان روده دارند:
- نیتراتها و نیتریتها: موجود در سوسیس، کالباس و غذاهای آماده؛ این مواد در بدن به ترکیبات سرطانزا تبدیل میشوند.
- چربیهای ترانس: در چیپس، شیرینیهای بستهبندیشده و غذاهای فستفودی وجود دارد و باعث التهاب شدید دستگاه گوارش میشود.
- قندهای افزوده: رشد باکتریهای مضر روده را افزایش میدهند و موجب اختلال در میکروبیوم طبیعی روده میشوند.
- نمک زیاد: باعث آسیب به مخاط روده و تضعیف سیستم ایمنی میشود.
چرا سن ابتلا به سرطان روده کاهش یافته است؟
متخصصان میگویند تغییر سبک زندگی نسل جدید، مهمترین دلیل کاهش سن بروز این سرطان است. مصرف بالای فستفود، بیتحرکی ناشی از کار با موبایل و کامپیوتر، خواب نامنظم و استرس شدید از جمله عواملی هستند که خطر ابتلا را در دهههای پایینتر افزایش داده است.
عوامل موثر در افزایش موارد ابتلا زیر ۴۰ سال
- رشد مصرف غذاهای آماده و یخزده در کودکان و نوجوانان
- کاهش مصرف فیبر، میوه و سبزیجات تازه
- چاقی و اضافهوزن در سنین پایین
- مصرف زیاد نوشابهها و نوشیدنیهای شیرین
- کاهش فعالیت بدنی و نشستن طولانیمدت
پزشکان هشدار میدهند که حتی مصرف کموبیش منظم غذاهای فراوریشده میتواند طی چند سال، آسیبهای تدریجی و خاموشی به روده وارد کند؛ آسیبی که تا سالها علائم واضحی ندارد و زمانی آشکار میشود که بیماری به مراحل پیشرفته رسیده است.
نشانههایی که نباید نادیده گرفته شوند
سرطان روده بزرگ در مراحل اولیه تقریباً بدون علامت است، اما برخی نشانهها باید جدی گرفته شوند:
- تغییر در عادات دفع (یبوست یا اسهال مداوم)
- وجود خون در مدفوع
- کمخونی بدون علت مشخص
- کاهش وزن ناگهانی
- احساس خستگی مداوم
- درد یا نفخ مزمن شکم
متخصصان تأکید میکنند که افراد زیر ۴۵ سال نیز باید در صورت داشتن این علائم، فوراً به پزشک مراجعه کنند، زیرا تشخیص زودهنگام نقش حیاتی در موفقیت درمان دارد.
چگونه از سرطان روده بزرگ پیشگیری کنیم؟
با چند تغییر ساده در سبک زندگی میتوان احتمال ابتلا به این سرطان را تا حد زیادی کاهش داد:
- کاهش مصرف غذاهای فراوریشده و جایگزینی با غذاهای تازه و خانگی
- افزایش مصرف فیبر (میوه، سبزی، حبوبات، غلات کامل)
- ورزش حداقل ۳۰ دقیقه در روز
- نوشیدن آب کافی
- ترک سیگار و کاهش مصرف الکل
- انجام چکاپ دورهای بهویژه برای افراد بالای ۴۰ سال یا کسانی که سابقه خانوادگی دارند
جمعبندی
سرطان روده بزرگ دیگر بیماری سنین بالا نیست. موج مصرف غذاهای فراوریشده، شیوه زندگی کمتحرک و تغییر عادات غذایی باعث شده این سرطان بهسرعت در میان جوانان گسترش یابد. متخصصان هشدار میدهند که تنها راه کنترل این روند، آگاهی مردم و تغییر عادتهای غذایی است.
برای آگاهی از آخرین هشدارهای بهداشتی و گزارشهای سلامت، اخبار مرتبط را از طریق وبسایت آماج دنبال کنید.