در هفته‌های اخیر، انتشار شایعاتی درباره مصرف نوشیدنی دست‌ساز «بنفش آمریکایی» (معروف به شربت لین) در میان نوجوانان و جوانان در فضای مجازی افزایش یافته است. آیا این ادعاها حقیقت دارد؟ ما در این گزارش به بررسی مستندات، منابع علمی و شواهد موجود پرداخته‌ایم تا واقعیت را آشکار کنیم.
۱. بنفش آمریکایی یا شربت لین چیست؟
شربت لین (Lean) که گاهی به آن «بنفش آمریکایی»، «پرپل درانک» یا «سیزرپ» می‌گویند، ترکیبی از شربت سرفه حاوی کدئین و معمولاً پرومتازین با نوشیدنی‌های گازدار و افزودنی‌های شیرین است.
به گزارش آماج، در رسانه‌ها گزارش شده که این نوشیدنی در میان دهه هشتادی‌ها و دهه نودی‌ها در ایران نیز به‌صورت غیررسمی ترویج می‌شود.
۲. چه شواهدی از مصرف آن در ایران وجود دارد؟
در گزارش رسانه‌ها آمده است که استفاده از این نوشیدنی خطرناک بین نوجوانان در شبکه‌های اجتماعی به‌سرعت بالا رفته است. به نقل از آماج، برخی کاربران فضای مجازی دستور تهیه‌های خانگی این ترکیب را منتشر کرده‌اند.
با این حال، شواهد معتبر پزشکی یا آماری مستقل در داخل کشور که مصرف گسترده این ماده را تأیید کند، در دسترس نیست. تا کنون هیچ سازمان رسمی بهداشتی گزارشی از میزان مصرف این ترکیب منتشر نکرده است.
۳. اثرات و ریسک‌های مصرف بنفش آمریکایی
مطالعات جهانی نشان می‌دهد که مصرف شربت لین ممکن است باعث وابستگی شدید، سرکوب تنفس، اختلالات کبدی، ضعف سیستم ایمنی و در موارد شدید، مرگ ناشی از اوردوز شود.
کدئین، یکی از اجزای اصلی این نوشیدنی، پس از ورود به بدن به مورفین تبدیل می‌شود و تأثیرات اپیوئیدی مشابه مواد مخدر دارد. ترکیب این ماده با داروهای دیگر یا مصرف در دوزهای بالا می‌تواند خطر توقف تنفس را افزایش دهد.
۴. نقد و بررسی ادعاها
– واقعیت: «بنفش آمریکایی» همان شربت لین است که ترکیبی از دارو و نوشیدنی‌های غیرمجاز به شمار می‌آید.
– اما: ادعای اینکه این ماده «جدیدترین مخدر در میان جوانان» است، اغراق‌آمیز بوده و تاکنون مدرک علمی معتبر برای آن وجود ندارد.
– نکته مهم: بسیاری از گزارش‌ها صرفاً به هشدار و آگاهی عمومی اشاره دارند و مستندات آماری رسمی هنوز در حال بررسی است.
۵. توصیه‌های پیشگیرانه برای خانواده‌ها و جامعه
- با نوجوانان درباره خطر مصرف داروهای غیرمجاز و ترکیبات ناشناخته گفتگو کنید.
- در صورت مشاهده علائم غیرعادی مانند خواب‌زدگی، بی‌حالی یا تغییر خلق‌وخو، به پزشک مراجعه نمایید.
- آموزش و پرورش، رسانه‌ها و وزارت بهداشت باید درباره خطرات این مواد، اطلاع‌رسانی هدفمند داشته باشند.
- در صورت نیاز، از مراکز مشاوره و ترک اعتیاد معتبر کمک بگیرید.
۶. جمع‌بندی و نتیجه‌گیری
به نقل از آماج، «بنفش آمریکایی» یا شربت لین، ماده‌ای خطرناک است که اگرچه ممکن است در برخی کشورها میان جوانان رواج یافته باشد، اما در ایران هنوز شواهد علمی از شیوع گسترده آن وجود ندارد.
کارشناسان هشدار می‌دهند که اطلاع‌رسانی درست و پرهیز از بازنشر شایعات در فضای مجازی، بهترین راه برای جلوگیری از گسترش مصرف این ترکیبات است.
این گزارش بر اساس اطلاعات موجود تا مهر ۱۴۰۴ تهیه و بررسی شده است و در صورت انتشار داده‌های رسمی جدید، از طریق سایت آماج اطلاع‌رسانی خواهد شد.
برای مطالعه جدیدترین اخبار اجتماعی، سلامت و گزارش‌های راست‌آزمایی، به وب‌سایت رسمی آماج مراجعه کنید.
همچنین می‌توانید دیدگاه خود درباره خطرات و راهکارهای مقابله با «بنفش آمریکایی» را در بخش نظرات آماج با ما در میان بگذارید.
