کودکانی که مدام عصبانی میشوند را میتوان کنترل و درمان کرد اما اول باید به دنبال علت آن بود که معمولا بخاطر عدم توجه والدین به آن ها این رفتار را از خود نشان میدهند.
طبق گفتههای روانشناس بالینی دکتر هوارد بث، کج خلقی یک کودک وقتی است که او قادر نیست انگیزههای عاطفی خود را تنظیم کند و این منجر به از دست دادن کنترل نفس و بی توجهی به هنجارهای رفتاری پذیرفته شده در گذشته میشود که از تناسب با موقعیت نشات میگیرد.کج خلقی در کودکان از ۱۸ ماهه که بیشترین عمومیت را دارند شروع و در چهار سالگی شروع به کاهش میکند اما برخی ممکن است حتی بعد از این محدوده سنی نیز ادامه پیدا کنند ؛ در این بخش از قصد داریم به طور کامل علل و راه چاره را در مورد کودکان عصبانی از زبان کارشناسان بازگو کنیم.
چرا کودکان کج خلقی می کنند؟ علت عصبانی شدن کودک چیست؟
کج خلقی زمانی اتفاق میافتد که کودک سخت تلاش میکند تا بر محیط خود تسلط یابد.سفری سخت برای آن ها است که از یک کودک نوپا به یک کودک توانمند، پیشرفت پیدا کنند بیایید نگاهی بیندازیم که چرا کودکان کج خلقی میکنند.
قشر پیشانی نارس یا PFC
قشر پیشانی بخشی از مغز است که کارکرد اجرایی از جمله شناخت اجتماعی، رفتار ارتباطی و رفتار اخلاقی را تنظیم میکند. PFC به طور کامل در کودکان بالغ نمیشود و این منجر به عصبانیت میشود. PFC از چهار سالگی شروع به رشد میکند.
سیستم لیمبیک
دستگاه لیمبیک به قشر پیشانی ارتباط دارد و مسئول کنترل احساسات انسانی اصلی مثل ترس، ناامیدی، خشم و شادی است. وضعیت نابالغ سیستم لیمبیک اغلب کودکان نوپا را گیج و ناتوان میسازد و نمیتوانند احساسات خود را به طور دقیق بیان کنند و منجر به اوقات تلخی آنها میشوند و تا زمانی که پوسته آنها تنها راه برقراری ارتباط را گسترش دهد، احساسات خود را به شدت بیان میکنند تا نیازهایشان برآورده شود. این دوره عدم بلوغ ، تا بیش از چهار سالگی طول میکشد.
کودک عصبانی و علت بدخلقیهایش
مسائل خلقی
یکی از دلایل کج خلقی و عصبانیت کودکان، مشکل در خلق و خوی آنها است.کودکانی که انعطاف ناپذیر هستند، نسبت به تغییراتت بی تحمل میباشند و احساسات خود را بد بیان میکنند که به احتمال زیاد کج خلقی و عصبانیت اینها نسبت به سایر بچه ها بیشتر است.
روش ارتباط
اغلب کج خلقی تنها راه برقراری ارتباط با احساسات کودک نوپا با والد است، به خاطر فقدان مهارتهای کلامی لازم آنها.
آن ها ممکن است سعی کنند به شما بگویند که گرسنه، مایوس، خسته هستند و احساس ناخوشی و غیره دارند.
توجه به نیازها
کودک ممکن است سعی کند نیاز خود را از طریق دیگر نشانهها بیان کند، اما وقتی شما نتوانید توجه خود را به او جلب کنید و یا آن ها را درک کنید، به کج خلقی متوسل میشوند تا توجه شما را جلب کنند.
دلایلی که باعث عصبانیت در کودکان می شوند
والدین خیلی سخت گیر
اگر سخت گیر هستید و اجازه نمیدهید که کودک سعی کند، یاد بگیرد و مرتکب اشتباه شود، جو منزل برای آن ها خفهکننده خواهد شد؛ آن ها ناامیدی خود را از طریق کج خلقی نشان میدهند.
سرخوردگی
توانایی یادگیری یک مهارت جدید مثل گره زدن کفش و یا سازماندهی کتاب میتواند احساس درماندگی، شکست و ناتوانی و در نهایت عصبانیت را ایجاد کند.
عوامل خارجی
انتظار میرود کودکان بیش از سه سال، در اغلب شرایط مانند کلاسها، بیرون و یا در میان بزرگان رفتار خوبی داشته باشند؛ بعد از بالا نگه داشتن، آنها اغلب وقتی به خانه برمی گردند، از هم جدا میشوند.
خانه و خانواده
هر وضعیتی در منزل که موجب اضطراب بین والدین شود، مانند ناسازگاری زناشویی، طلاق و یا بیماری میتواند بر کودک تاثیر بگذارد در حالی که اینها دلایل اصلی هستند، اما وضعیتهای ویژهای میتواند موجب عصبانیت کودکان شود.
عوامل موثر در عصبانیت و پرخاشگری کودکان
فاکتورهای رایج کج خلقی چیست؟ بیایید در این بخش از نمناک نگاهی به شایع ترین عوامل ایجاد کننده اوقات تلخی بیندازیم.
ناراحتی
کودکان ممکن است عصبانیت خود را زمانی که در شرایط سخت قرار دارند، مانند محیط شلوغ با چهرههای ناشناخته رها کنند
گیجی ناشی از پاسخ مراقب
کودکان وقتی که والدینشان نشانهها و رفتارشان را درک نمیکنند، ناراحت میشوند.کودکانی که بیش از یک مراقب دارند بیشتر با پدر و مادرشان مبارزه میکنند و سایر مراقبها واکنش متفاوتی به طغیان های آنها دارند.
عدم توانایی در توضیح موردشان
زمانی که کودک قادر به گفتن چیزهایی نیست که میخواهد بیان کند، آن ها احساس درماندگی میکنند و ممکن است برای آزاد کردن ناراحتیشان، اوقات تلخی کنند.
راه حل و بهترین رفتارهای والدین برای کنترل و برخورد با کودک عصبانی
بهترین راه برای مقابله با کج خلقی کودک این است که آرام باشید تنها در این صورت میتوانید به قدم بعدی خود فکر کنید. حالا چگونه میتوان با کج خلقی کودک مقابله کرد؟ طی زمان و تجربه یاد میگیرید چطور کودک خود را در طی بحران کنترل کنید در عین حال، میتوانید برخی از نکات زیر را دنبال کنید:
توجه نکنید
سعی کنید توجه خود را از او دور کنید، به طوری که میل ندارید با بی ادبیاش عکس العمل نشان دهید اما این کار در شرایط خاصی که در آن کودک به خودشان آسیب میرساند یا اوقات تلخی میکند، کارساز نخواهد بود.
بهترین رفتار با کودکان عصبانی
خونسردی خود را حفظ کنید
این را در خانه تمرین کنید، زیرا آرام ماندن آسان نیست و نیازمند تلاش و شکیبایی زیادی است؛ اگر کودک اوقات تلخی میکند، آن ها را از آن مکان دور کنید. به آن ها چند گزینه پیشنهاد دهید که ممکن است دوست داشته باشند. داشتن انتخاب میتواند کودکان را زود آرام کند.
به خشونت اجازه ندهید
اگر کودکتان فریاد میزند، کتک میزند، لگد میزند و یا پرتاب میکند، فورا آن ها را متوقف کنید، این مسئله را روشن کنید که خشونت قابل قبول نیست اما خودتان نباید در این فرآیند خشن باشید.به این ترتیب خواهند فهمید که آن ها را دوست دارید، اما رفتارهای سرکش آن ها پذیرفته نمیشود.
سعی کنید واکنشها را درک کنید
زمانی که کودک سعی میکند با شما ارتباط برقرار کند، سعی کنید بفهمید که آن ها چه میگویند از آن ها چند سوال بپرسید تا برایشان آسان شود که حرف خود را بیان کنند. این باعث کاهش ناامیدی آن ها میشود و آرامشان میکند.
ترفندهای عالی برای برخورد با کودک عصبانی
اشک های آنها را متوقف نکنید
اگر کودک شما گریه میکند، دیدن آن برایتان دردناک خواهد بود اما همیشه آن ها را متوقف نکنید؛ گریه کردن باعث ترشح هورمون استرس میشود. زمانی که این کار به پایان برسد، کودک شما ممکن است به حالت بهتری برسد.
زیاده روی نکنید
کودک باید یاد بگیرد که خانه پناهگاهی است که در آن میتواند احساسات خود را بدون هیچ نگرانی بیان کند و شما به عنوان یک والد باید از او حمایت کنید.
اگر عصبانی شدید معذرت خواهی کنید
اگر عصبانی شدید، اینگونه معذرت خواهی کنید، “مادرت متاسف است، من واقعا بیش از حد واکنش نشان دادم”؛ کودک شما باید بداند که همه مرتکب اشتباه میشوند و مشکلی نیست.
کودک عصبانی را چگونه کنترل و مدیریت کنم؟
محکم باشید
معذرت خواهی یا متاسف بودن به این معنا نیست که شما با خواستههای آن ها موافق هستید. اگر کودک خواهان چیزی است که نباید داده شود ، محکم بمانید. بگذارید آن ها بدانند که وقتی شما میگویید نه، از موقعیت خود تکان نخواهید خورد.
سعی کنید ارتباط برقرار کنید
کودک شما ممکن است در واقع نه شما را نپذیرد، و فوران خشمش، بیان روشی است که آن ها در مورد آن احساس میکند بنابراین، کودک خود را داوری نکنید و یا آن ها را برای رفتار خود دور نکنید. ارتباط با آن ها برای رفع تنش روشی مفید است.
به آن ها یک انتخاب بدهید
چند گزینه را به فرزند خود بدهید و به آن ها بگویید که کدام را بیشتر دوست دارند، شما میتوانید گزینههای موجود در غذا را امتحان کنید بازیهایی که میخواهند را بازی کنند یا فعالیتهایی که میخواهند انجام دهند. با این روش، کودک شما احساس میکند که انتخاب آن ها در نظر گرفته میشود و نه از بین رفته است.
رفتار خوب فرزند خود را درک کنید
این کار به احتمال زیاد باعث خواهد شد که او دوباره این کار را انجام دهد.
زبان اشاره ممکن است به شما کمک کند
سعی صحبت کردن به او یاد دهید. به جای گریه کردن برای آنچه که میخواهند، میتوانند از زبان اشاره برای برقراری ارتباط با شما استفاده کنند. این قدم ساده میتواند از کج خلقی تا حد زیادی جلوگیری کند این کار در ابتدا آسان نخواهد بود، اما راه جایگزین ارتباطی را هموار میکند که تنها با زمان بهتر میشود. کج خلقی در اغلب کودکان با تلاش، صبر و وضوح قابل مدیریت هستند.
عوارض عصبانیت در کودکان
کج خلقی شدید منجر به چه چیزی میشود؟
اگر کج خلقی کودک شما شدید باشد، این میتواند به یک مشکل اساسی سلامتی اشاره کنند.محققان دانشکده پزشکی دانشگاه واشنگتن اشاره کردند که این مورد با برخی از بیماریهای روانی طولانی مدت یا مکرر، و یا خود مخرب مرتبط است:
محققان دریافتهاند که کج خلقی در کودکان سالم کوتاه و کم تر از کودکان مبتلا به افسردگی و اختلالات اختلال مانند اختلال کمتوجهی بیش فعالی کمتوجهی بیش فعالی، یا اختلال مخالفت (ODD) هستند. مطالعات نشان داده است که در کودکان سالم، ممکن است ۱۰ تا ۱۱ دقیقه طول بکشد، در حالی که به طور متوسط بیش از ۲۵ دقیقه برای کودکان با اختلالات مخرب به طور متوسط طول میکشد.
مطالعات قبلی کج خلقی را “نسخه اولیه OCD کودکی” نامیدهاند.آن ها همچنین دریافتند که کودکانی که شدیدا پرخاشگر هستند، بیشتر از سایر بچهها تنشدار و مضطرب میباشند.برای رسیدگی به چنین پروندههای سختی، مشکل پیدا میکنید و باید به دنبال کمک یک متخصص باشید.
چه زمانی باید به پزشک مراجعه کرد؟
در موارد زیر به پزشک مراجعه کنید:
کودک به شدت نسبت به والدین و یا مراقبانش، و چیزهایی مثل اسباب بازیها، در طول یک اوقات تلخی تند رفتار میکند.
عمدا به خودش آسیب میرساند، گاز میگیرد و سرش را به یک دیوار میکوبد.
کج خلقی بیش از ۲۵ دقیقه در هر زمان به طول میانجامد، یا کودک بیش از پنج بار در روز کج خلقی دارد.
بعد از این که اوقات تلخی تمام شود، کودک هنوز قادر به آرام شدن نیست.
شما باید همیشه به او رشوه دهید تا آرام شود.
در هنگام نیاز برای مراجعه به پزشک تردید نکنید به خاطر داشته باشید، یک اختلال رفتاری به اندازه مشکل سلامت فیزیکی طبیعی است و به توجه نیاز دارد.
از طرف دیگر، اگر کودک نوپای شما فقط سعی دارد توجه تان را جلب کند و با شما از میان کج خلقی ها با او ارتباط برقرار میکنید، پس صبر داشته باشید، این مرحله به زودی سپری خواهد شد.