برای داشتن یک زندگی سالم و شاد سلامتی روح و جسم به یک اندازه مهم است. تا این جا بیشتر در مورد راهکارهایی به سلامت ذهن و روان کمک می‌کند با شما صحبت کردیم، اما به این معنی نیست که داشتن سبک زندگی سالم فقط وابسته به سلامت روانی است. بلکه سلامت روحمان هم تا حد زیادی وابسته به سلامت جسممان است.
رنگان چاترجی در کتاب ارکان چهار گانه اساسی توضیح می‌دهد که داشتن ذهن و بدن سالم آنقدر پیچیده نیست که دست نیافتنی باشد. اگر نمی‌دانید برای رسیدن به این هدف به چه نکاتی باید توجه کنید، این کتاب پر از راهکارهای مفید و عملی است که برای داشتن بدنی سالم همراهیتان می‌کند.
در ادامه به برخی از اصول زندگی سالم اشاره می‌کنیم:
اصلاح رژیم غذایی
بدن شما زمانی بهترین عملکرد را دارد که از میوه‌ها، سبزیجات تازه و دیگر غذاهای کامل تغذیه کنید. مصرف غذاهای گیاهی باعث دریافت آنتی اکسیدان‌ها، ویتامین‌ها و مواد معدنی می‌شود. این مواد غذایی می‌تواند روند پیری را کند‌تر کند. البته بهتر است مصرف گوشت را کنار نگذارید اما به هر دلیلی اگر تصمیم به رژیم گیاهخواری دارید، دقت کنید که همه ویتامین‌ها و املاح مورد نیاز را در برنامه غذاییتان گنجانده باشید. رژیم غذایی مناسب و سالم، علاوه بر پیشگیری از بسیاری بیماری‌ها، کیفیت زندگی و کارکرد بدنتان را نیز بهبود می‌بخشد. اما تغذیه صحیح یک سبک زندگی است و نباید به عنوان یک اقدام مقطعی به آن نگاه کرد.
مراقبت از دندان‌ها و لثه‌ها
سلامتی دندان‌ها و لثه‌ها نقش زیادی در حفظ سلامتی کل بدن دارند، زیرا بسیاری از بیماری‌های مزمن به دلیل بهداشت ضعیف دهان و دندان ایجاد می‌شوند. برای مراقبت از دهان و دندان لازم نیست وقت و هزینه زیادی مصرف کنید. برای حفظ سلامتی لثه‌ها و جلوگیری از پوسیدگی دندان بهتر است اقدامات زیر را انجام دهید:
- نخ دندان کشیدن پس از خوردن غذا
- روزی ۳ نوبت مسواک زدن
- اجتناب از مصرف مواد غذایی بسیار شیرین
- مراجعه دوره‌ای به دندانپزشک
- نوشیدن آب به مقدار کافی
- مصرف شیر و موادی که داری کلسیم هستند
- سیگار نکشیدن
بد نیست بدانید داشتن دندان‌های سالم موجب می‌شود آزادانه لبخند بزنید و لبخند زدن خود یکی از اصول زندگی سالم است.
انجام ورزش روزانه
هر فرد بزرگسال به طور میانگین باید ۱۵۰ دقیقه در هفته ورزش کند، شاید تصور کنید که حتما باید به سالن‌های ورزشی بروید و زیر نظر یک مربی حرفه‌ای ورزش کنید. اگر امکان رفتن به باشگاه‌های ورزشی را ندارید، روزی ۲۰ دقیقه پیاده‌روی به سلامت بدن شما کمک فراوانی می‌کند.
خواب کافی و منظم
هنگامی که چندین ساعت از گوشی موبایل استفاده می‌کنیم، شارژ باتری آن تمام می‌شود و قطعا باتری آن را مجدد شارژ می‌کنیم. بدن انسان هم مانند گوشی تلفن همراه است و وقتی در طول روز فعالیت‌های مختلف جسمی و ذهنی انجام می‌دهید شارژ آن تمام می‌شود. خواب شبانه بدن را مجدد شارژ می‌کند و خستگی جسمی و فکری بدن در طول خواب بهبود پیدا می‌کند. علاوه بر این ترشح بسیاری از هورمون‌ها که برای رشد و حفظ سلامتی ما مهم هستند، حین خواب شبانه اتفاق می‌افتد. متیو واکر در کتاب چرا می‌خوابیم با ارائه نکات و حقایق جالب پیرامون «خواب»، این پدیده شگفت‌انگیز و مهم را بررسی می‌کند.
هشت ساعت خواب در طول شب مناسب‌ترین زمان برای خواب است و کمتر یا بیشتر بودن این زمان موجب بروز عوارض جدی برای مغز و بدن می‌شود. البته باید گفت، فعالیت روزانه، جثه بدنی و… عواملی است که می‌تواند ساعات کافی خواب شبانه را به ۷ یا ۹ ساعت در شب برساند.
مدیریت و کنترل استرس
داشتن آرامش در موقعیت‌های استرس‌زا کمی دشوار است. همه انسان‌ها در طول روز در محل کار، جامعه یا در خانه خود با عواملی که موجب بروز استرس می‌شود، روبرو هستند. پس استرس حذف کردنی نیست و باید به خوبی کنترل شود؛ زیرا استرس مزمن خطرات جدی برای سلامتی دارد. نوشتن، ورزش کردن و مدیتیشن از جمله کارهایی است که می‌توان برای کنترل استرس انجام داد.
حفظ وزن سالم و مناسب
وزن و BMI مناسب بدون شک در کیفیت وضعیت سلامتی مهم است، زیرا منشا بسیاری از بیماری‌ها چاقی است. BMI یا شاخص توده بدنی معیاری برای سنجش و اندازه‌گیری چربی بدن بر اساس قد و وزن هر فرد است. در این فرمول باید وزن که واحد آن کیلو‌گرم است را تقسیم بر توان ۲ قد که واحد آن متر است بکنیم، به کمک عدد بدست آمده از این فرمول می‌توانیم تشخیص دهیم که چاق، لاغر یا متناسب هستیم.
اگر شاخص خود را حساب کردید و در محدوده ۱۹ تا ۲۵ قرار داشتید، تبریک می‌گوییم. اما اگر پایین‌تر یا بالاتر از این نرخ بودید، به خودتان بیشتر توجه کنید و در اولین فرصت اقدامات مناسب برای رسیدن به شاخص متعادل را پیش بگیرید.
شناسایی عوامل خطر آفرین
همه‌ی ما در مورد بیماری‌های ارثی و ژنتیکی شنیده‌ایم، و متاسفانه گاهی مشاهده می‌کنیم که در یک خانواده چندین نفر به دلیل یک بیماری مشترک جان خود را از دست می‌دهند یا تمام عمر با یک بیماری خاص دست و پنچه نرم می‌کنند. چنانچه در خانواده شما سابقه بیماری‌های خاص و سرطان وجود دارد، حتما زیر نظر یک پزشک متخصص باشید و به صورت دوره‌ای آزمایش و غربالگری انجام دهید. زیرا این آزمایشات هم به پیشگیری کمک می‌کند و تشخیص زود هنگام در صورت ابتلا به روند درمان کمک می‌کند.
