به گزارش آماج، پرندگان فلامینگو از بدو تولد صورتی نیستند و رنگِ جذابِ صورتی پرهایشان ریشه در ترکیبات شیمیایی غذا دارد. اگر رژیم غذایی آن‌ها فاقد مواد خاص باشد، رنگ پرها ممکن است به خاکستری یا سفید کمرنگ تبدیل شود. در ادامه، با جزئیات علمی و مثال‌های میدانی همراه باشید تا بفهمید چگونه رژیم غذایی، زیست‌بوم و فرآیندهای متابولیکی در رنگ‌آمیزی این پرندگان نقش دارند.
چرا فلامینگوها صورتی هستند؟
پرندگان فلامینگو دارای رنگ صورتی یا قرمز نیستند بلکه این رنگ از **کاروتنوئیدها** در رژیم غذایی‌شان حاصل می‌شود. کاروتنوئیدها رنگدانه‌هایی طبیعی هستند که در جلبک‌ها، سخت‌پوستان کوچک مانند میگو نمکی و دیگر موجودات آبی یافت می‌شوند.
در سیستم گوارشی، آنزیم‌ها این کاروتنوئیدها را به ترکیباتی تبدیل می‌کنند که در کبد جذب شده و در نهایت به پرها، پوست و منقار منتقل می‌شوند.
تغییر رنگ در نبود کاروتنوئیدها
اگر پرنده نتواند به میزان کافی کاروتنوئید مصرف کند، پرهای تازه رشد یافته ممکن است رنگ روشن‌تر یا حتی خاکستری داشته باشند. یعنی رنگ صورتی در فلامینگوها بستگی به «خوراکِ رنگی» آن‌ها دارد.
در باغ‌وحش‌ها، برای حفظ رنگ صورتی آن‌ها معمولاً خوراک خاصی شامل مکمل‌های کاروتنوئیدی داده می‌شود؛ در غیر این صورت، رنگ آن‌ها به تدریج کمرنگ می‌شود.
تنوع رنگ بین گونه‌های فلامینگو
در بین گونه‌های مختلف فلامینگو، رنگ پرها متفاوت است؛ برخی صورتی کمرنگ، برخی نارنجی یا حتی قرمز متمایل. این اختلاف ناشی از تفاوت در نوع و مقدار کاروتنوئیدهایی است که در زیستگاه‌های مختلف وجود دارد.
همچنین فلامینگوهای بزرگ ممکن است از غدد چربی بدن (غدد اُروپیژیال) رنگدانه‌هایی را ترشح کنند تا رنگ پرهای خود را تقویت کنند، نوعی آرایش طبیعی در دوره جفت‌گزینی.
اهمیت زیست‌محیطی و پیامدها
رنگ پرهای فلامینگو نشانه وضعیت تغذیه‌ای و سلامت آن‌هاست؛ پرنده‌ای که پرهایش رنگ روشن‌تری دارد، اغلب از رژیم غذایی مناسب‌تر و شرایط زیستی بهتر برخوردار است. این امر در انتخاب جفت نیز نقش مهمی دارد.
علاوه بر این، حضور فلامینگو با رنگ طبیعی ممکن است به عنوان شاخصی از سالم بودن اکوسیستم آبزی باشد؛ اگر منابع کاروتنوئیدی کاهش یابند، این پرندگان رنگ‌شان را از دست می‌دهند و احتمالاً جمعیتشان آسیب می‌بیند.
نمونه‌های مطالعاتی و تحقیقات جدید
در یکی از مطالعات، پرهای فلامینگو و مجموعه‌ای از آرکی‌ها (میکروارگانیسم‌های نمکی) در زیستگاه‌های خاص بررسی شد. نتیجه نشان داد که یکی از رنگدانه‌های یافت‌شده در آرکی‌ها مشابه رنگدانه‌های موجود در پرهای فلامینگو است، که احتمال تأثیر عناصر محیطی در ترکیب رنگ پرها را مطرح می‌کند.
تحقیقات متابولیکی نیز نشان می‌دهند که برای تبدیل کاروتنوئیدها به رنگ قرمزتر، پرندگان نیاز به برخی واکنش‌های اکسیداسیون دارند، و در این فرآیند ممکن است فشار اکسیداتیو به وجود آید.
مطالعه‌هایی در زمینه ژنتیک و کنترل آنزیمی در پرندگان نشان داده‌اند که بخشی از قابلیت تبدیل و ذخیره رنگدانه‌ها تحت تأثیر ژن‌ها و تنظیمات زیستی است.
جمع‌بندی
در نهایت، رنگ صورتی فلامینگوها نه یک ویژگی ذاتی بلکه نتیجه‌ی تغذیه‌ی خاص آن‌ها است. کیفیت و کمیت مواد رنگی در رژیم غذایی اثر مستقیم بر شدت رنگ پرها دارد. این پدیده یکی از مثال‌های جالب در طبیعت است که نشان می‌دهد «شما همان هستید که می‌خورید». رعایت تغذیه‌ی مناسب در محیط طبیعی یا تحت مراقبت انسان، نقش کلیدی در حفظ زیبایی و سلامت این پرندگان دارد.
