دانشمندان در یک مطالعه جدید به دنبال یافتن راههای سریعتر تشخیص سکته مغزی با استفاده از زیست نشانگرهایی هستند که در خون، ادرار و بزاق بیماران یافت میشود.
به گزارش آماج از تارنمای دانشگاه بیرمنگام، محققان با استفاده از بزاق به دنبال آزمایش سریع تشخیصی بیومارکر برای سکته هستند هدف این مطالعه شناسایی نشانگرهای زیستی در خون، ادرار یا بزاق برای تشخیص سریع سکته مغزی است تا بیماران مستقیم به مناسبترین مرکز درمانی هدایت شوند.
محققان بیرمنگام قرار است در مطالعه ای مشارکت کنند که می تواند به تهیه آزمایش تشخیصی سریع و غیرتهاجمی سکته قبل از بروز آسیب مغزی غیرقابل بازگشت بینجامد.
ارزیابی کامل معمولاً در واحد سکته مغزی فوق حاد انجام می شود و پس از آن فرد برای درمان به یک واحد علوم اعصاب تخصصی منتقل می شود. در انگلیس، این فرایند می تواند حداقل یک ساعت مسیر درمان را طولانی تر کند.
مطالعه ساعت طلایی سکته مغزی (GHoST) که با حمایت انجمن سکته مغزی انگلیس انجام می شود، نتیجه موفقیت آمیز این مطالعه می تواند روش مدیریت درمان اورژانسی سکته مغزی را متحول کند.
در صورت مشکوک شدن به سکته، انتقال سریع به بیمارستان و تشخیص آن بسیار مهم است. زمان از دست رفته باعث از دست رفتن مغز می شود، به همین دلیل تشخیص و درمان سریع برای کاهش خطر مرگ و کاهش ناتوانی کلیدی است. برخی از درمان ها، مانند ترومبولیز (داروهای تجزیه کننده لخته) یا ترومبکتومی مکانیکی (حذف لخته به صورت دستی) زمانی مؤثرتر هستند که ظرف چند ساعت پس از شروع علائم انجام شوند.
کارکنان آمبولانس در حال حاضر از چک لیست هایی برای تشخیص این سکته استفاده می کنند.
مطالعه GHoST به سرپرستی آنتونیو بلی، استاد جراحی مغز و اعصاب تروما در انستیتوی التهاب و پیری دانشگاه بیرمنگام، با هدف شناسایی نشانگرهای زیستی (مولکولهای کوچک) در خون، ادرار یا بزاق انجام می شود که امکان تشخیص سریع را فراهم میکند تا بیماران بتوانند مستقیم به مناسبترین مرکز درمانی هدایت شوند.
کاهش مرگ و میر و ناتوانی ناشی از سکته مغزی در سراسر جهان
بلی گفت این مطالعه ظرفیت کاهش مرگ و میر و ناتوانی ناشی از سکته مغزی را در سراسر جهان دارد.
تیم تحقیقاتی بلی قبلاً دریافته بود غلظت مولکولهای خاصی در بزاق پس از آسیب مغزی به سرعت تغییر میکند. یک مطالعه سه ساله قبلا نشان داده بود نشانگرهای زیستی میتوانند در آزمایشهای تشخیصی نسل بعدی به کار گرفته شوند و به سرعت و با اطمینان ضربه مغزی را تشخیص دهند.
مطالعات قبلی نشانگرهای زیستی و واکنش های سلولی فوقالعادهای را شناسایی کردند که قبلاً در مطالعات انسانی گزارش نشده بود و به یک آزمایش تشخیصی غیرتهاجمی منجر شد که میتواند نحوه مدیریت ضربه مغزی را تغییر دهد. .محققان به دنبال تکرار این موفقیت با سکته مغزی هستند.
مطالعه GHoST از همان روش آزمایش های بسیار موفق قبلی استفاده می کند. امدادگران آموزش دیده نمونه بزاق، خون و ادرار بیماران مشکوک به سکته را در یک ساعت اول پس از شروع علائم جمع آوری می کنند. نمونه گیری های بعدی از خون، بزاق و ادرار در بیمارستان ادامه می یابد و بیماران مراقبتهای بالینی استاندارد دریافت میکنند.
این تیم تحقیقاتی توجه ویژه ای به آر ان ای غیر کد کننده کوچک بزاق (sncRNA) خواهد داشت. این مولکولهای کوچک که در بزاق به وفور یافت میشوند، احتمالاً هیجانانگیزترین کشف در مطالعات قبلی بودند که نشان میداد میتوان از آنها در آزمایشهایی برای تمایز بین بیماران دچار ضربه مغزی و سایر بیماران استفاده کرد.
در حالی که مطالعه GHoST اولین موردی است که بررسی میکند آیا آر ان ای کوچک غیرکدکننده خاص این سکته وجود دارد یا خیر، مطالعات قبلی نشانگرهای زیستی RNA خاص سکته مغزی را در خون تأیید کردهاند.
محققان امیدوارند آر ان ای کوچک غیرکدکننده را شناسایی کنند که سکته مغزی را به طور دقیق شناسایی کرده و آن را از مشکلات مشابه سکته مغزی، مانند تشنج یا میگرن که ۳۰ تا ۴۰ درصد از پذیرش های اورژانسی مشکوک به سکته را تشکیل می دهند، متمایز کند.
آنها همچنین بررسی خواهند کرد که آیا نشانگرهای زیستی می توانند بین دو نوع اصلی سکته مغزی (ایسکمیک و هموراژیک) که نیاز به درمان کاملاً متفاوتی دارند، تمایز قائل شوند. سکته مغزی ایسکمیک، ناشی از لخته شدن خون، بیش از ۸۰ درصد سکتهها را تشکیل میدهد و به داروهای لختهکننده یا برداشتن لخته خون از طریق شریان (ترومبکتومی) نیاز دارد، در حالی که سکتههای هموراژیک، ناشی از خونریزی مغزی است که ممکن است به جراحی مغز نیاز پیدا کند.
دکتر ریچارد فرانسیس، رئیس تحقیقات انجمن سکته مغزی گفت: این روش ظرفیت کاهش مرگ و میر و ناتوانی ناشی از سکته مغزی را در سراسر جهان دارد. در حال حاضر، امدادگران برای ارزیابی اینکه آیا فردی دچار سکته مغزی شده است، به آزمایش FAST تکیه می کنند. در غیاب تجهیزات اسکن مغز، FAST بهترین ابزار تشخیصی است. این تست تشخیصی ظرفیت تشخیص سریعتر سکته مغزی در بیماران را دارد تا بیماران سریعتر درمان مناسب دریافت کنند و نتایج بهتری حاصل شود.
در صورت مشکوک شدن به سکته، فوراً با اورژانس تماس بگیرید. FAST به شناسایی علائم و نشانه های سکته مغزی: صورت Face، بازوها Arms، گفتارSpeech، و زمان Time(برای تماس با آمبولانس) کمک می کند.
فرانسیس افزود: FAST کامل نیست. در حال حاضر، امدادگران میتوانند بیماریهای دیگر مانند تشنج را بهعنوان سکته مغزی تشخیص دهند و همه بیماران سکته مغزی علائم FAST را ندارند. انجام آزمایش بزاق گام بزرگی در تشخیص سکته مغزی پیش از ورود به بیمارستان خواهد بود و واقعاً به افراد کمک میکند تا تشخیص صحیح را دریافت کنند و درمان مناسب را در سریعترین زمان دریافت کنند. موفقیت بالقوه این آزمایش همچنین ممکن است به سود کشورهایی باشد که به تجهیزات اسکن مغز دسترسی ندارند.
این مطالعه به مدت سه سال ادامه خواهد داشت و نتایج آن اواخر سال ۲۰۲۶ منتشر خواهد شد.