نتایج پژوهش محققان حاکی از این است که محیط سرسبز، سیستم ایمنی بدن کودکان را تقویت میکند.
به گزارش آماج از وبگاه سایِنس اَلِرت (Science Alert)، کارکنان تعدادی مهدکودک در فنلاند، در مهدهای کودک چمن مصنوعی پهن کردند، زیر درختان جنگلی، زیرگیاه (بوتهها و درختان کوچکتری که زیر گیاهان بزرگتر میروید) کاشتند و به کودکان اجازه دادند تا از محصولات داخل گلشنهها (جعبههای بزرگ دارای خاک مناسب که برای پرورش گل و گیاه بهکار میرود) مراقبت کنند، در مدتی کوتاه، سیستم ایمنی بدن کودکان بهبود یافت. لنفوسیت تی (از انواع سلولهای دستگاه ایمنی بدن) و سایر نشانگرهای ایمنی در خون کودکان سه، چهار و پنجساله این مهدهای کودک سبز، در مقایسه با سایر کودکان که به مهدهای کودک استاندارد شهری میرفتند و در حیاطهایی از سنگفرش، کاشی و ماسه بازی میکردند، در مدت ۲۸ روز افزایش یافت.
مارجا روسلوند (Marja Roslund)، دانشمند محیط زیست از دانشگاه هلسینکی در فنلاند، توضیح داد: دریافتیم که میکروبیوتای (ریززیواگان) روده کودکانی که در محیط سرسبز هستند، مشابه میکروبیوتای روده کودکانی است که هر روز از جنگل بازدید میکنند.
پژوهش قبلی نشان داده است که قرارگرفتن در فضای سبز به نوعی با عملکرد خوب سیستم ایمنی بدن مرتبط است. آزمایش اخیر در فنلاند اولین آزمایشی بود که محیط شهری کودکان را دستکاری و سپس تغییرات در میکروبیوم آنها و سیستم ایمنی کودکان را آزمایش کرد. یافتههای این پژوهش به همه پرسشها پاسخ نمیدهد؛ اما نشان میدهد تغییر در میکروبهای محیطی ممکن است بهراحتی بر میکروبیوم (ریزاندامگان همزیست؛ همه ژنها و توده سلولهای ریزاندامگان مستقر در یک بخش ویژه) تثبیتشده در کودکان تأثیر بگذارد و به سیستم ایمنی آنها کمک کند.
این نظریه که محیط غنی از موجودات زنده بر ایمنی بدن ما تأثیر میگذارد، به عنوان فرضیه تنوع زیستی شناخته میشود. بر اساس این فرضیه، از دستدادن تنوع زیستی در مناطق شهری ممکن است حداقل تا حدی مسئول افزایش اخیر بیماریهای مرتبط با سیستم ایمنی باشد.
روند پژوهش چگونه بود؟
در این پژوهش، میکروبهای محیطی یافتشده در حیاط ۱۰ مهدکودک مختلف شهری را مقایسه کردند که در مجموع از ۷۵ کودک بین سه تا پنج سال مراقبت میکردند. برخی از این مهدهای کودک حیاطهای شهری استاندارد با بتن و ماسه داشتند، در حالی که برخی دیگر بچهها را برای بازدید از طبیعت، بیرون میبردند، و چهار مهدکودک در حیاطشان چمن و زیرگیاه کاشته بودند. به بچههای این چهار مهدکودک فرصت داده شد تا پنج بار در هفته، طی ۲۸ روز، در حیاط جدید مهدکودک خود بازی کنند. هنگامی که محققان میکروبیوتای پوست و روده بچهها را قبل و بعد از آزمایش اندازهگیری کردند، متوجه شدند آنها در مقایسه با اولین گروه از کودکان که به مدت یکسان در مهدهای کودک با فضای سبز کمتر بازی میکردند، نتایج بهتری دارند.
محققان دریافتند در این مدت کوتاه، میکروبهای روی پوست و روده بچههایی که به طور منظم در فضای سبز بازی میکردند، تنوع بیشتری پیدا کرده است؛ این ویژگی به طور کلی با سیستم ایمنی سالمتر مرتبط است. این نتایج تا حد زیادی با وضعیت گروه دوم بچهها که روزانه اوقاتی را در طبیعت گردش میکردند، مطابقت داشت.
به گفته محققان، نتایج این پژوهش، این فرضیه را تأیید میکند که تماس با طبیعت از اختلالات سیستم ایمنی مانند بیماریهای خودایمنی و آلرژیها جلوگیری میکند.
تحقیقات نشان میدهد که بیرونرفتن برای بینایی کودک مفید است و حضور در طبیعت در کودکی با بهبود سلامت روان مرتبط است. برخی از مطالعات اخیر حتی نشان دادهاند که فضاهای سبز با تغییرات ساختاری در مغز کودکان مرتبط هستند.
محققان توصیه میکنند که به بچهها اجازه داده شود در گودالها و با خاک ارگانیک بازی کنند. آنها معتقدند پیوند با طبیعت در کودکی برای آینده زیستبومهای (اکوسیستمهای) سیارهمان نیز مفید است؛ زیرا کودکانی که زمانی را در فضای باز میگذرانند، بیشتر تمایل دارند که در بزرگسالی دوستدار محیطزیست شوند.
در نهایت، آنها تأکید میکنند که همه بچهها واکسن کزاز را دریافت کرده باشند.